Kılavuz (Wayfinders)
Kılavuz, Polinezya'nın yetenekli halkının sonsuz maviliklerde yol bulma sanatını icra eden usta kaptanlarına verilen isimdir.
Kılavuzlar, Polinezyalıların Pasifik Okyanusundaki keşiflerinde anahtar rol oynadılar. Binlerce adanın birbirine bağlanmasını sağlayan aralarındaki ticareti mümkün kılan yolbulucular oldu.
Kılavuzlar beş altı yaşlarında seçilirler. Ve seçildikten sonra kılavuz olana kadar eğitim verilir. Çocuklar adaların farklı yerlerinde suda oynamaya bırakılırlar ve suyun hareketlerini öğrenmeleri sağlanır. Havayı, yıldızları, dalgaları takip etmeyi öğrenirler.
Kılavuz, karanlıkta bile teknenin etrafındaki denizin, otuz iki farklı şekilde kabardığını hissedebilir. Bunun önemi dalga şekline göre nerede olduğunu bilebilmesidir. Her adanın kendine özel dalga şekli vardır ve kılavuz bu dalga şekillerini parmak izi gibi ayırt edebilir.
Okyanusun derinlerindeki akıntıları da izleyebilir. Hava ve denizdeki tüm değişiklilere karşı hassastır. Teknenin pupasında bazen günlerce oturur, gerçek anlamda uyumaz.
Evet. Yukarıda saydığım tüm bu özellikler Antik Polinezyalıların özellikleriydi. Çok uzun zaman kültürel imhaya maruz bırakıldıkları için, yeni araştırmalar ile haklarında bilgi sahibi olabiliyoruz.
Onlardan biriyle devam edelim. Adı Nainoa Thompson. Çağdaş yol bulucu (Wayfinder) Nainoa Thompson, atalarının rehberlik yeteneğini tekrar diriltmeye çalışan bir Hawaii'li. Hokule'a ismini verdiği Polinezya kanosu ile hiç bir modern alet olmadan Pasifik'te antik yolu takip ederek yolculuk yaptı. Başlarda çok destek alamasa da sonrasında törenlerle ve coşkulu bir kalabalık ile karşılandı. Thompson, yaşayan son kılavuzdan kısa bir süre eğitim almayı başardı. Sonra da kendisi gibi Polinazya Kültürünü canlandırmak isteyen bir kaç kişiye eğitim vermeye başladı.
Hokule'a isimli tekne ise Hawaii'nin ilk resmi devlet hazinesi olarak kabul edildi.
Kılavuzların yanı sıra Polinezya kültüründe önemli yeri olan bir diğer unsur Polinezya Katamaranıdır. Bu konuya ayrı bir yazıda değineceğim.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder